Vulkanen blijven voor rampen zorgen
Op het eiland La Palma barstte een vulkaan uit. Al wekenlang stroomt er lava naar en in de zee. Bijna duizend huizen zijn verwoest. Zeker 6.000 mensen moesten al vluchten. Vulkanen zorgden al vaker voor rampen. Wablieft geeft een overzicht.
Bij een vulkaan is er een opening in de aarde. Het gesteente dat bovenkomt, vormt een berg. Bij een uitbarsting spuwt die berg lava door een krater. Lava is gesteente dat vloeibaar en erg heet is. Op La Palma gaat het niet over één vulkaan. De Cumbre Vieja is een groep van verschillende kraters van vulkanen. De laatste uitbarsting was in 1971. In 2005 kwam de groep nog in het nieuws. Volgens een studie zou die afbreken en in zee storten. Dan zou een tsunami ontstaan. Die grote golf zou zelfs New York verwoesten. Op de studie kwam kritiek. Pas binnen 10.000 jaar zou die ramp kunnen gebeuren.
La Palma hoort bij de Canarische Eilanden van Spanje. De eilanden liggen voor de kust van Marokko in de Atlantische Oceaan. La Palma is niet echt Europees. Maar Europa heeft wel bekende vulkanen. In 2010 haalde een vulkaan in IJsland het nieuws. Het was de Eyjafjallajökull. Wat een naam! De uitbarsting begon op 20 maart en leek niet zo erg. Op 14 april was er een tweede en hevige uitbarsting. Die zorgde voor hoge aswolken. As is gevaarlijk voor motoren van vliegtuigen. Hierdoor lag het vliegverkeer in Noord-Europa en West-Europa dagenlang stil.
(lees verder onder de foto)
De hoogste vulkaan van Europa is de Etna. Die ligt op het Italiaanse eiland Sicilië. De vulkaan is nog altijd actief. Dit jaar nog waren er enkele uitbarstingen. De laatste grote ramp gebeurde in 1669. De Etna verwoestte toen een deel van de stad Catania. Ongeveer 25.000 mensen kwamen om. In de buurt van Sicilië ligt het kleine eiland Stromboli. Daar is een vulkaan met dezelfde naam nog erg actief.
Italië heeft nog meer bekende vulkanen. Bij de stad Napels ligt de Vesuvius. Die vulkaan verwoestte in het jaar 79 de stad Pompeï. De resten van de stad zijn beroemd. Nog altijd komen toeristen Pompeï bezoeken. Je kan er zelfs doden van die ramp zien. Lava stroomde over hun lichamen. Daarom lijken ze op beelden van steen. De laatste uitbarsting van de Vesuvius was in 1944. Wat als er nog eens een grote uitbarsting gebeurt? In en rond Napels wonen meer dan een half miljoen mensen.
Waarom zou een grote ramp nu niet meer kunnen? In de zomer van 1883 ontplofte de Krakatau in Indonesië. Dat gaf een kracht die groter was dan de ontploffing van een atoombom. De schokgolven gingen de wereld rond. De hemel kleurde overal rood. Ken je het werk ‘De Schreeuw’ van Edvard Munch? Hij schilderde die hemel. De ramp zorgde voor bijna 40.000 doden. Pas vijf jaar later was de temperatuur op aarde weer normaal. Op de plaats van de Krakatau ligt nu een eiland. Dat heet Anak Krakatau of kind van de Krakatau.
In 1991 werd de Pinatubo op de Filipijnen bekend. De Pinatubo leek op een hoge berg. Was dit wel een vulkaan? Toen kwam er een grote uitbarsting. Gelukkig konden wetenschappers of vulkanologen die juist voorspellen. Tienduizenden mensen verhuisden op tijd. In de lucht kwam wel een massa fijnstof terecht. De gemiddelde temperatuur op aarde daalde even met een halve graad.
De grootste ramp ooit
Vulkanen zorgden ook voor de grootste ramp ooit op aarde. Dat gebeurde 250 miljoen jaar geleden in Siberië in Rusland. Bijna al het leven stierf toen uit. Dat kwam door de opwarming van de aarde en oceanen. De gemiddelde temperatuur steeg van 25 naar 40 graden. Het herstel van het leven duurde miljoenen jaren.
Stierven toen ook de dinosaurussen uit? Nee, die stierven 66 miljoen jaar geleden uit. De oorzaak was een enorme meteoriet of steen uit de ruimte die insloeg op de aarde. Dat gebeurde bij de kust van Mexico. Het zonlicht kon de aarde niet meer bereiken. Dat zorgde voor een grote afkoeling. Zo stierven alle dinosaurussen uit.
Dominique Piedfort
