Bashir Abdi is de snelste Belg op de marathon

“Uitstel van de Olympische Spelen is een goede zaak”

Bashir Abdi uit Gent is 31 jaar. Hij is de snelste Belg ooit op de marathon. Veel fans keken uit naar zijn wedstrijd op de Olympische Spelen in Tokio. Hij zou daar heel veel kans maken op een medaille. Maar de fans en Abdi zelf moeten wachten. Want door het corona-virus zijn de Spelen uitgesteld.

Op 1 maart van dit jaar liep Abdi al eens in Tokio. Hij deed er mee aan de marathon van die stad. Hij werd tweede, na Birhanu Legese uit Ethiopië. Abdi verbrak in Tokio zijn eigen Belgische record. Hij kwam over de streep na 2 uur, 4 minuten en 49 seconden. Dat was maar liefst 1 minuut en 25 seconden sneller dan zijn vorige beste tijd. Geen enkele Belg deed het ooit beter. Dat is nog niet alles. In heel Europa is Abdi de tweede snelste loper ooit op de marathon.

Wablieft: De Olympische Spelen in Tokio zijn uitgesteld. Ben je erg teleurgesteld?

Bashir Abdi: Ik heb er een dubbel gevoel bij. Natuurlijk vind ik het jammer. Ik was helemaal klaar voor de Spelen. Dat bewees ik op de marathon van Tokio. Mijn tweede plaats daar gaf me veel vertrouwen. Ik wilde nog harder werken om het goed te doen op de Spelen. Maar de Spelen uitstellen was de verstandigste keuze. De gezondheid van iedereen is nu het belangrijkst.

Op de Olympische Spelen komen de beste sporters van de hele wereld samen. Wil je het daar goed doen? Dan moet je alle zorgen kunnen vermijden. Dat kan nu niet. Zouden de Spelen toch plaatsvinden? Dan zou dat heel raar zijn. Atleten zouden zich veel zorgen maken over hun gezondheid. Het zou ook niet eerlijk zijn. Atleten uit bijvoorbeeld Italië of Spanje konden niet trainen. En in Afrika moet de crisis nog beginnen. Misschien konden veel landen zelfs niet meedoen aan de Spelen. Dat is niet de bedoeling. Het uitstel is dus een goede zaak.

Je liep de marathon van Tokio op 1 maart. Van corona was in België nog weinig te merken. In Tokio was dat toen al anders.

Ja, dat was een vreemde wedstrijd. De marathon van Tokio is één van de grootste wedstrijden ter wereld. Normaal lopen er duizenden mensen mee. Nu mochten alleen de 200 beste lopers meedoen, mannen en vrouwen samen. Normaal komt na hen nog een heel lange stoet van lopers aan. Maar dat gebeurde nu niet. Na ons bleven de straten leeg. Dat voelde heel raar aan.

Gaf dat jou toen al twijfels over de Olympische Spelen? Dacht je al dat ze uitgesteld konden worden?

In Japan is alles altijd heel goed geregeld. Japan was in maart al klaar voor de Spelen. Er was nog veel tijd, maar alle gebouwen waren af. Overal in de straten zag je de kleuren van de Spelen. De taxi’s hadden mooie stickers met het logo van de Spelen. Alles was klaar. Er was wel sprake van corona in China en enkele andere landen in Azië. Ik verwachtte toen niet dat het virus zich zo snel zou verspreiden over de hele wereld. Aan uitstel van de Spelen dacht ik toen dus niet.

Niet alleen de Spelen zijn afgelast. Eind augustus zou je lopen in het Europees kampioenschap op de halve marathon. Dat gaat ook niet door. Je weet nog niet zeker wanneer je weer wedstrijden kan lopen. Is dat lastig?

Na Tokio was ik van plan om een maand te rusten. En toen begonnen de maatregelen tegen corona. Ik heb dan nog even langer rust genomen. Nu train ik weer. Maar het is heel lastig om te trainen zonder een doel. Ik vraag me vaak af waarom ik train. Over nog geen enkele wedstrijd is zekerheid. Ik kan alleen maar hopen dat alles snel weer normaal wordt. Tot dan is het belangrijk om je lichaam gezond te houden en te blijven sporten.

Kan jij goed trainen tijdens de corona-maatregelen?

Dat lukt redelijk goed. Ik doe mijn oefeningen thuis. Als ik ga lopen, doe ik dat in mijn eentje in het park. Ik doe geen zware trainingen, want ik hoef me niet voor te bereiden op wedstrijden. Ik train nu zelfs veel minder dan normaal. Het is vooral belangrijk om mijn lichaam soepel te houden. Dan ben ik klaar om weer meer te gaan trainen als er weer wedstrijden komen.

Ik had geluk dat ik in de lente nog een marathon gelopen heb. Daar ben ik blij om. Veel collega’s waren samen met mij ook hard aan het trainen. Zij kozen ervoor om de marathons van bijvoorbeeld Londen of Rotterdam te lopen. Die vinden normaal plaats in april, maar ze werden afgelast. Heel veel atleten hebben dus nog meer last van deze toestand dan ik.

Als wedstrijden lopen hun beroep is, hebben ze nu geen inkomen?

Veel lopers verdienen hun brood met de wedstrijden die ze lopen. Vooral voor atleten uit armere landen als Ethiopië en Kenia is dit een verschrikkelijke tijd. Wij in Europa hebben het goed. We hebben een overheid die voor ons zorgt. Maar ik maak me echt zorgen over de atleten uit die armere landen. Grote kampioenen als Eliud Kipchoge of Kenenisa Bekele verdienen genoeg geld. Maar er zijn veel andere atleten. Zij lopen in de middenklasse. Zij hebben nu geen inkomen. Vaak rekent hun hele familie op het geld dat zij verdienen. Ze kunnen in hun land ook niet zomaar een andere job zoeken. Er zijn meestal gewoon geen jobs. Als ik aan hen denk, besef ik elke keer hoe goed wij het hier hebben. 

Verdien jij nu zelf veel minder?

Ja, dat maakt veel verschil. Zeker nu ik in Tokio die tweede plaats haalde. Dat mooie resultaat gaf me meer aanzien. Ik zou zeker vragen krijgen om naar verschillende evenementen te gaan. Daar betaalt de organisatie me dan voor. Maar dat gaat nu allemaal niet door.  

Op 6 juni stond er een halve marathon in je agenda. Fans zouden voor je uit lopen. Jij moest hen dan inhalen. Het moest een feest van sport worden, voor je vertrok naar Tokio. Dat gaat nu niet door. Ga je toch lopen op 6 juni?

Met mijn club voor atletiek hebben we een mooie route bedacht voor die halve marathon. Het zou een goede wedstrijd worden als voorbereiding op mijn marathon op de Spelen. Ik heb die route intussen al enkele keren gelopen. Dat was heel fijn. Helaas kan de wedstrijd op 6 juni niet plaatsvinden. Maar hopelijk lukt het volgend jaar wel.

Er lijken alleen maar nadelen aan het uitstel van de Spelen. Maar voor jou is er ook een voordeel. Je wordt binnenkort voor de tweede keer papa. Normaal zou je nu in Ethiopië trainen. Dat kan nu niet, dus zal je de bevalling zeker niet missen. Dat maakt je zeker blij.

Ja, binnen twee weken is de geboorte. Natuurlijk ben ik blij dat ik dan zeker hier ben. Ik was anders ook wel van plan om vroeger uit Ethiopië terug te keren, hoor. Ik plande om twee weken voor de bevalling hier te zijn. Maar misschien was dat toch te laat. Dat weet je nooit zeker. Nu kan ik de geboorte zeker niet missen. Daar kijk ik heel erg naar uit.   

Je bent niet alleen met sport bezig. Op 9 april richtte je mee het Fonds Bashir Abdi op. Dat zamelt geld in om verplegers van het Universitair Ziekenhuis (UZ) van Gent te steunen.

Mensen in de zorg hebben het nu overal erg zwaar. Dat weet iedereen wel. Met het nieuwe fonds willen we de mensen van het UZ steunen. We deden al verschillende leuke acties om geld in te zamelen. Daarmee gaan we voor het ziekenhuis spullen kopen. Dokters en verplegers kunnen die spullen tijdens hun pauze gebruiken om te sporten of om zich te ontspannen.

Je zet je veel in voor goede doelen. Je ging ook al boodschappen doen voor mensen in armoede. Hoe belangrijk is mensen helpen voor jou?

Alle mensen zijn gelijk. Onze huidskleur kan verschillen. Of we kunnen een andere taal spreken. Maar iedereen is hetzelfde. Ik ben moslim. En mijn geloof zegt dat je in je korte tijd hier op aarde zo goed mogelijk voor andere mensen moet zorgen. En dat moet je elke dag doen. Ik vind dat heel belangrijk. 

Ik kwam als kind naar België. Wij hadden niet veel. Mensen hebben ons toen geholpen. Daardoor kreeg ik kansen om te komen waar ik nu ben. Daar ben ik heel dankbaar voor. Ik wil nu graag iets terugdoen voor de samenleving.

Wie is Bashir Abdi?

Bashir Abdi werd in 1989 geboren in Mogadishu. Dat is de hoofdstad van Somalië. In dat land brak in 1991 een burgeroorlog uit. Het gezin van Bashir moest vluchten. Zijn moeder was toen in het buitenland. Ze kon niet terug naar haar familie. Via Spanje kwam zij in België terecht. Bashir en zijn familie leefden een tijd in een kamp voor vluchtelingen. Dat kamp lag op de grens tussen Somalië en buurland Djibouti. Daarna konden ze terecht bij familie in Djibouti. In 1999 werd zijn moeder in België erkend als vluchteling. Het duurde nog tot 2002 voor ze haar familie naar hier kon laten komen.

Bashir volgde Nederlandse les in de OKAN-klas. Na een jaar mocht hij naar het eerste middelbaar. Bashir speelde voetbal. In 2006 had hij een operatie aan de knie nodig. Hij mocht niet meer voetballen. Een vriend overtuigde hem om aan atletiek te doen. Hij begon als veldloper. Pas in 2018 liep hij zijn eerste marathon. Hij brak intussen al drie keer het Belgische record op die afstand.

Tekst door Ruud Meert