Amerikanen kiezen hun president: Wordt het Trump of Biden?

Op 3 november kiezen de Amerikanen hun president. Volgt Donald Trump zichzelf op? Of wordt Joe Biden de nieuwe president? Wat is de politiek van deze kandidaten? En hoe kiezen de Amerikanen hun president? Wablieft zocht naar antwoorden.

 

De stunt van Trump in 2016

Donald Trump is nu 74 jaar. Vijf jaar geleden liet hij weten dat hij president wilde worden. Dat vonden heel wat Amerikanen een grap. Trump was toen een rijke zakenman. En hij trad op in tv-shows. Veel Amerikanen hielden niet van zijn ruwe stijl. Trump zei ook grove dingen over vrouwen. Hij werd vaak een clown genoemd. Zo iemand kon toch geen president worden?

Stijl

Trump sloot zich aan bij de Republikeinen. Meteen werd duidelijk dat hij heel geliefd was. “We moeten Amerika weer groot maken”, zei Trump altijd. Al snel kreeg hij veel fans. Meestal waren dat mensen die hun geloof in de politiek kwijt waren. En Trump had een heel andere stijl. Hij had veel kritiek op de Amerikaanse politici. Trump beloofde dat hij het anders zou doen. En dat had succes. Trump werd de kandidaat voor de Republikeinen in 2016. Dat had niemand verwacht.

Clinton

Zijn tegenstander was Hillary Clinton van de Democraten. Zij was de vrouw van ex-president Bill Clinton. Kenners van politiek wisten het zeker. Trump maakte geen kans. Ook Clinton zelf was zeker van haar winst. Maar Clinton kwam in enkele schandalen terecht. En Trump maakte grote beloftes. Hij zou een muur bouwen aan de grens met Mexico. Die moest migranten tegenhouden. Hij beloofde de werklozen weer een job. Zijn aanhang werd steeds groter. Zo gebeurde wat niemand verwachtte. Trump werd de nieuwe president.

Corona

Was Trump een goede president? Zijn fans vinden van wel. Maar kenners van politiek vinden dat niet. Trump maakte zijn beloftes niet waar. Hij geeft ook niet om het milieu en het klimaat in de wereld. En in zijn eigen land is er veel geweld. De Verenigde Staten tellen ook de meeste corona-doden in de wereld. Trump zei eerst dat het maar een griepje was. Hij zegt en doet wel vaker rare dingen. Kan hij dat nog vier jaar langer blijven doen?



De kansen van Biden in 2020

Joe Biden is de kandidaat voor de Democraten. Hij wordt op 20 november al 78 jaar. Hij is al sinds de jaren 1970 bekend in de Amerikaanse politiek. Van 2009 tot 2017 was hij de vice-president van Barack Obama. Een vice-president moet de echte president vervangen als dat nodig is. Obama koos voor hem omdat Biden veel weet over buitenlandse politiek.

Start

Dit jaar wil Biden eindelijk zelf president worden. Maar hij nam een slechte start. Hij was niet geliefd bij de fans van de Democraten. Hij leek te oud en te saai. De partij maakte toen iets duidelijk. Alleen Biden zou Trump kunnen verslaan. Zo werd hij toch de kandidaat voor de Democraten.

Vijanden

Biden en Trump lijken vijanden. Vorig jaar raakte bekend dat Trump naar een schandaal zocht over de zoon van Biden. Die werkte voor een bedrijf uit Oekraïne. Trump beloofde daarom steun aan de president van Oekraïne. Dat nieuws kwam uit. Trump kreeg daarna bijna zijn ontslag als president. Maar hij mocht blijven. Dat was ook zo na een ander onderzoek. Zorgde Rusland voor slecht nieuws over Hillary Clinton? Kon Trump zo president worden? Er kwam geen bewijs voor. 

Favoriet

Volgens de peilingen wordt Biden de nieuwe president. Die onderzoeken vragen zoveel mogelijk mensen op wie ze zullen stemmen. Maar de peilingen waren in 2016 helemaal fout. De voorsprong van Biden is nu wel groter dan die van Clinton toen. En een kwart van de Republikeinen houdt niet meer van de politiek van Trump. Kan Biden die kiezers overtuigen? Dan kan hij moeilijk verliezen. Maar met Trump weet je nooit.



 

De twee grote partijen

In de Verenigde Staten (VS) zijn er maar twee partijen die groot zijn. Dat zijn de blauwe Democraten en de rode Republikeinen. Waar staan ze voor?



Bij de Democraten hoorden presidenten als Kennedy, Carter, Clinton en Obama. Dat waren progressieve presidenten. Je kan de Democraten wat vergelijken met de linkse partijen in Europa. Ze lijken ook wat op het progressieve deel van Open Vld en CD&V.

De meeste mensen die voor de Democraten zijn, wonen in grote steden. De Democraten zijn voor een open samenleving. Daarom zijn ze voor meer rechten voor Amerikanen van een andere afkomst. De Democraten denken ook meer internationaal. Ze vinden niet dat Amerikanen alleen maar aan zichzelf moeten denken.



De Republikeinen vormen de Amerikaanse conservatieve partij. Dat was ooit anders. De Republikeinse president Abraham Lincoln was in de jaren 1860 tegen slavernij. Niet alleen Trump is een aparte president voor de Republikeinen. In de jaren 1980 was Ronald Reagan de president. Hij was daarvoor een acteur in Hollywood.

Onder de Republikeinen zijn er veel verschillen. Zeker niet elke Republikein is tegen holebi’s of migranten. En sommige Republikeinen vinden dat de VS wel een rol moeten spelen in het buitenland. Maar Trump zeg altijd “Amerika eerst”. Veel Republikeinen zijn wel voor een sterk leger en het vrije bezit van wapens.

 

Hoe kiezen de Amerikanen hun president?

Wie de meeste stemmen haalt, wordt niet de Amerikaanse president. Hillary Clinton kreeg twee miljoen stemmen meer dan Trump! Hoe werkt het dan? Het is niet simpel.

Kiesmannen

Bij de verkiezingen zijn de kiesmannen heel belangrijk. Wie of wat zijn dat? De Verenigde Staten tellen 50 staten. Voorbeelden van staten zijn Texas, Florida of Arizona. Een kandidaat moet de meeste stemmen halen in een staat. Dan krijgt die alle kiesmannen die bij de staat horen.

Voor kleine staten of staten met weinig inwoners kan je soms maar drie kiesmannen verdienen. Denk aan staten als Vermont of Alaska. Maar grote staten of staten met veel inwoners zijn goed voor veel meer kiesmannen. Zo kan je in Californië 55 kiesmannen verdienen. In totaal zijn er 538 kiesmannen te verdelen. De kandidaat die daarvan de meerderheid wint, wordt de president. Je moet dus zeker 270 kiesmannen binnenhalen.

 

De swingende staten

Bij de verkiezingen zijn de resultaten in de ‘swing states’ heel belangrijk. Wat zijn ‘swing states’? Dat zijn staten waar één partij de macht heeft. Texas is bijvoorbeeld Republikeins. En Californië is van de Democraten. Maar bij een verkiezing kan die staat plots voor een andere partij kiezen. Trump won in 2016 in zes staten die daarvoor de Democraten steunden. Hij won dus in zes ‘swing states’. Dat bepaalde voor een groot deel zijn winst.

Florida

Wat is de toestand nu? In vier ‘swing states’ ligt Biden ruim voor in de peilingen. Alleen in Florida is de achterstand van Trump klein. En de voorsprong van Trump is in de staten Iowa en Ohio heel klein. Kenners van politiek duiden nu ook Arizona en North Carolina aan als ‘swing states’. Daar won Trump in 2016. Maar nu staat Biden daar duidelijk voor.

Verrassing

Toch kan er nog veel veranderen. Want we zeiden het al: met Trump weet je nooit. En stemmen is in de VS niet verplicht. Vier jaar geleden dachten de kiezers van de Democraten: “Clinton wint toch. We gaan niet stemmen”. Denken ze op 3 november ook zo? Dan kan Trump opnieuw voor een verrassing zorgen.



Een oorlog na 3 november?

Het geweld in de VS kwam er vooral na het protest rond ‘Black Lives Matter’. Dat waren betogingen tegen het geweld van de politie op zwarte Amerikanen. Fans van Trump waren tegen de betogers en droegen zware wapens.

Wat als Trump verliest? Kenners van politiek denken dat hij dan niet zomaar wil aftreden. Krijgt hij dan steun van zijn fans die houden van zware wapens? Dan kan dat voor nog meer geweld zorgen. Daarom kijkt de wereld niet alleen naar wat er gebeurt op 3 november. Maar ook na wat er daarna gebeurt.

Tekst door Dominique Piedfort