Slim en veilig op internet
Week van de Mediawijsheid
In de hele wereld is het deze week de ‘Week van de Mediawijsheid’. De dienst Unesco van de Verenigde Naties organiseert die week. Overal zijn er acties over veilig omgaan met media en internet. In ons land maakten de organisatie Mediawijs en jongeren-zender Ketnet een reeks filmpjes.
Gloria Monserez en Sander Gillis zijn wrappers van Ketnet. Zij presenteren op de zender voor jongeren. De kijkers van Ketnet zijn heel vaak bezig met sociale media en internet. Net als Sander en Gloria zelf. Want sociale media en internet zijn leuk. Maar soms gaat het mis. Hoe kan je dat voorkomen? Daarover geven de wrappers je tips.
Delen
Op sociale media zoals Instagram, Snapchat en TikTok draait alles rond foto’s en filmpjes. Je deelt er je leukste dansjes, je mooiste kleren of grappige streken van je huisdier. Maar let goed op. Geef je niet te veel info over jezelf? Zal je later geen spijt krijgen dat je een foto of filmpje deelde? Wat je op sociale media zet, krijg je nooit meer echt weg. Je kan iets zelf weghalen. Maar anderen hebben je foto of filmpje dan vast al gedeeld of zelf opgeslagen.
Andere mensen
Staan er andere mensen op de foto? Vraag dan eerst of je de foto mag delen met anderen. Niet iedereen staat graag op sociale media. En al zeker niet als je iets doms doet op een foto. Stuurde iemand een foto van zichzelf alleen naar jou? Dan mag je die ook niet met anderen delen.
Naakt
Sommige mensen sturen hun lief weleens een foto waar hij of zij voor een deel of zelfs helemaal naakt op staat. Dat gaat soms mis. Dan komt zo een foto bij iemand anders terecht. Krijg je zo een foto? Verwijder die dan meteen. Sommige mensen delen ze toch met anderen. Dat is heel erg voor de persoon. Denk maar aan wat radio-presentator Peter Van de Veire en zanger Sean Dhondt overkwam. Zij stuurden naaktfoto’s van zichzelf naar een oplichter. Die deed alsof hij een vrouw was. De foto’s gingen het hele land rond.
Oplichters
Oplichters zijn een groot gevaar op sociale media en internet. Vaak proberen ze mensen geld af te pakken. Ze doen dat op veel verschillende manieren. Denk bijvoorbeeld aan valse berichten. Die sturen ze via e-mail en steeds vaker ook via WhatsApp. Het bericht lijkt alsof het van iemand is die je kent. Hij of zij stuurt: ‘Dit is mijn nieuwe nummer. Ik was mijn telefoon kwijt.’ Wat later krijg je de vraag om geld op een rekening te storten. Het bericht komt natuurlijk niet echt van een vriend. Die manier van oplichten heet ‘catfishing’.
Wachtwoord
Denk je aan veiligheid op internet en sociale media? Dan gaat het natuurlijk ook over wachtwoorden. Op je sociale media staat veel info over jezelf die niet gedeeld is met anderen. Daarom proberen sommige mensen profielen te hacken. Dat kan je voorkomen met een sterk wachtwoord. Kies bijvoorbeeld een zin die je zeker zal onthouden. Neem van elk woord de eerste letter. Wissel af met hoofdletters en kleine letters. Wedden dat niemand je wachtwoord raadt?
Uitdagingen
Sociale media zijn leuk. Maar soms kunnen ze gevaarlijk zijn. Er staat veel foute info op. Geloof niet zomaar alles wat je ziet of leest. Soms delen mensen uitdagingen via sociale media. Ze vragen je om dingen te doen. Het lijkt grappig of stoer. Maar vaak zijn die dingen gevaarlijk. Twijfel je? Vraag je ouders of je vrienden om raad.
Likes
Soms worden mensen ongelukkig van sociale media. Ze stoppen er heel veel tijd in. Ze delen hun mooiste foto’s. Ze hopen dan op veel likes. Maar die komen er niet altijd. Is dat wel zo erg? Je aantal likes op sociale media bepaalt niet hoe leuk je zelf bent. Toch denken steeds meer mensen dat.
Wil je nog meer weetjes en tips over slim en veilig op internet en sociale media gaan? Kijk dan op www.ketnet.be/privacy/slim-op-het-internet. Ook op www.mediawijs.be vind je veel info.
Tekst door Ruud Meert
