De OKAN-studiedag van Wablieft is volzet
Op 1 december 2023 houdt Wablieft een studiedag voor OKAN-leerkrachten. Het enthousiasme daarvoor is groot, want alle 200 plaatsen zijn intussen ingenomen. Op de studiedag stellen we ruim 50 nieuwe rijke teksten voor om in de klas mee aan de slag te gaan. Bij alle teksten ontwikkelden we kant-en-klaar lesmateriaal, in samenwerking met het Leuvense Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO), Odisee-Hogeschool en freelance OKAN-leerkrachten. Alle teksten en het lesmateriaal kan je vrij gebruiken. We verspreiden 2.500 gratis boeken in OKAN-scholen. Al het materiaal zal je ook online kunnen vinden en downloaden.
Leer op de studiedag de rijke teksten kennen, en ontdek hoe jij er in jouw klas mee aan de slag kan. Er is keuze uit zes boeiende workshops en verschillende auteurslezingen. Jona Hebbrecht verzorgt de keynote. Zij is onderzoeker, docent didactiek Nederlands en nascholer krachtig taal- en onthaalonderwijs.
Waar en wanneer:
Vrijdag 1 december 2023, van 9.30 tot 15.30 uur
Herman Teirlinckgebouw, Havenlaan 88, 1000 Brussel
Deelname is gratis, inschrijven is wel noodzakelijk. Het hele programma vindt u hieronder.
Er is plaats voor 200 deelnemers. Aan elke sessie of auteurslezing kunnen 25 mensen deelnemen. Als een sessie volzet is, verschijnt ze niet meer op het inschrijfformulier.
Programma
9.30 - 10 uur
Ontvangst met koffie
10 - 10.10 uur
Voorstelling van het project ‘Rijke teksten voor OKAN’ door Vocvo/Wablieft
10.10 - 10.20 uur
Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (videoboodschap)
10.20 - 11.20 uur
Krachtig leesonderwijs, ook in de OKAN-klas - Jona Hebbrecht
De leesmotivatie, het leesgedrag en de leesvaardigheid van kinderen en jongeren nemen af. Nochtans is geletterdheid in onze informatiemaatschappij belangrijker dan ooit. Hoe zorg je ervoor dat alle leerlingen 'lezers' kunnen worden? Leerlingen die goed en graag lezen, leren immers ook beter. Hoe kun je als (OKAN)-leerkracht en schoolteam werk maken van krachtig leesonderwijs? Wat zijn succesvolle ingrediënten van motiverende én effectieve leesdidactiek?
Tijdens deze presentatie krijg je praktische handvatten om doelgericht aan de slag te gaan met rijk tekstmateriaal.
Jona Hebbrecht is lerarenopleider en onderzoeker aan Odisee. Als nascholer ondersteunt ze leerkrachten en schoolteams onder meer bij krachtig taal- en leesonderwijs en sterk onthaalonderwijs. Als leesonderwijsexpert bij Iedereen Leest werkt ze mee aan 'iedereenvoorlezen', een professionaliseringstraject rond interactief voorlezen. Jona is ook auteur van het handboek 'Van leerlingen lezers maken'.
11.30 - 12.30 uur
Sessies 1: deelnemers maken een keuze uit de lijst hieronder
12.45 - 13.45 uur
Broodjeslunch
13.50 - 14.50 uur
Sessies 2: deelnemers maken een tweede keuze uit de lijst hieronder
15 - 15.30 uur
Inspirerende afsluiter (nog even geheim)
15.30 - 16.30 uur
Netwerkmoment - receptie (inschrijven is noodzakelijk)
Overzicht van de verschillende sessies (iedere deelnemer kiest er één voor de middag en één na de middag)
- Sessie 1: Op hoop van lezen: leesplezier in de OKAN-klas (Kathleen Collijs en Oliva Moors)
Hoe ontsluit je boeiende doeltaalteksten voor jongeren die een vreemde taal leren? En kan dat ook voor laaggeletterde, analfabete jongeren of zorgleerlingen? Kathleen Collijs en Oliva Moors zijn believers. Al jarenlang brengen ze teksten en boeken in de klas en gaan ze met de leerlingen op intensief bibliotheekbezoek. Gevoelige thema’s, interesses uit de leefwereld van de leerlingen, grappige of schurende verhalen: ze komen aan bod. Vaak als aanleiding om samen met de klas te praten, te fantaseren, te lachen, te schrijven. Van lezen kan je leren, maar lezen is ook passie en plezier en dat geven ze graag door. Het verhaal van Kathleen en Oliva is een praktijkverhaal met concrete voorbeelden. Natuurlijk koppelen ze ook terug naar de boeken van dit project, waaraan ze beiden meewerkten.
Kathleen Collijs is OKAN-leerkracht in Portus Berkenboom / SJKS Sint-Niklaas. Ze geeft vooral les aan niet- en anders-gealfabetiseerde leerlingen. Ze is ook redactielid van het Nederlands-Belgisch tijdschrift Les voor leerkrachten Nederlands als Tweede Taal. In een vorige loopbaan werkte ze materialen uit bij het Centrum voor Taal en Onderwijs, vooral voor de doelgroep anderstalige nieuwkomers. Ze houdt van boeken en van schrijven.
Oliva Moors is opleiding- en onderwijswetenschapper en werkt als OKAN-coördinator op KA Beveren. Eerder deelde ze haar passie voor literatuur in de OKAN klas met niet/amper/anders-gealfabetiseerde jongeren. In het verleden was ze coördinator van het leesbevorderingsproject Luisterogen, een project dat in 2010 de Wablieft-prijs won en laaggeletterde jongeren en volwassenen liet kennismaken met mooie verhalen.
- Sessie 2: Differentiëren kan je leren: op zoek naar uitdaging én begrip in leeslessen (Ellen Vanantwerpen & Julie Petitjean, CTO Leuven)
Hoe ga je met een volledige (OKAN-)klas aan de slag met dezelfde tekst? Hoe zorg je ervoor dat je leerlingen niet afhaken, omdat de tekst te moeilijk of te eenvoudig is? Met andere woorden, hoe differentieer je binnen leeslessen? In deze praktische workshop ontdek je waarom een tekst moeilijk is voor een leerling en best begrijpelijk voor een andere. We gaan aan de slag met een kader voor complexiteit van leesteksten en -taken en verkennen samen hoe je je ondersteuning eraan kan aanpassen zodat al je leerlingen komen tot leesbegrip.
- Sessie 3: Samenlezen, ervaar de methodiek (Het Lezerscollectief)
Samen verhalen en gedichten lezen verbindt mensen en maakt hen sterker en weerbaarder. Dit is de filosofie van Het Lezerscollectief, een netwerk van leesbegeleiders in Vlaanderen, dat leesbijeenkomsten organiseert voor mensen die moeilijk toegang hebben tot literatuur. In deze sessie kan je de methodiek van het samenlezen ervaren. De methodiek stimuleert taalverwerving, uitwisseling en verdieping van het tekstbegrip.
- Sessie 4: De website rijketeksten.org toegelicht (Heleen Rijckaert)
In deze sessie neemt Heleen Rijckaert je mee doorheen de website rijketeksten.org. Ze gaat dieper in op wat rijke teksten zijn en hoe je ermee kunt werken in de klas. Er wordt een demonstratie gegeven van wat op de website te vinden is. Ook wordt het belang onderstreept van werken met rijke teksten voor alle leerlingen.
Heleen Rijckaert is beleidsadviseur onderwijs bij de Taalunie en hoofdredacteur van tijdschrift Fons. Ze stond mee aan de wieg van de website rijketeksten.org.
- Sessie 5: Nederlands oefenen met Daisy-luisterboeken! (Celine Camu, Luisterpuntbibliotheek)
Luisterpuntbibliotheek stelt haar (gratis) aanbod voor mensen die Nederlands leren voor: Daisy-luisterversies van álle Wablieft-boeken en heel wat boeken van uitgeverij Eenvoudig Communiceren. Leer Daisy-boeken kennen en ga aan de slag!
In deze workshop ontdek je:
Luisterpuntbibliotheek: wie zijn we? Wat doen we en voor wie?
Daisy-boeken: wat? Voordelen?
Het aanbod: welke boeken heeft Luisterpunt voor mensen die Nederlands leren?
De praktische kant: hoe schrijf je je school en je cursisten in? Hoe vraag je Daisy- boeken aan?
Hoe werkt de gratis Anderslezen-app?
Hoe ga je meteen met Daisy-boeken aan de slag in de les?
- Sessie 6: Van OKAN-leerling tot leesbeest (Maryam Tawfiq Marwan)
Maryam Tawfiq Marwan werd geboren in Bagdad in Irak, ten tijde van het embargo tegen dat land. Tot 2003 had ze een veilige en stabiele kindertijd. Dat veranderde na de Amerikaanse invasie in haar land. Via Syrië kwam ze in 2005 in België terecht. De OKAN-klas vond ze een geweldige ervaring. Dankzij de avonturen van Kuifje ontdekte ze hoe leuk lezen kan zijn. Ze stapte al snel over naar jeugdboeken en ontdekte in de bibliotheek een wereld van verhalen. Nu verslindt ze boeken in verschillende talen en komt ze vertellen hoe zij een leesbeest werd.
- Auteurslezing 1 en 3: Een verhaal over, van en voor … (Diane De Keyzer)
Zoek heeel veeel foto’s van bekende mensen van vroeger en nu. Vraag aan je leerlingen wie ze niet kennen. Hou enkel die foto’s over. Laat elke leerling een foto kiezen, en laat ze dan in duo’s fantaseren over de persoon op de twee foto’s. Hun antwoorden op de wie-, wat-, waar-, wanneer-, waarom-vragen vormen de ruggengraat van een verhaal. Diane De Keyzer liet OKAN-klassen fictieve verhalen verzinnen over echte mensen. Die verhalen maken deel uit van het project ‘Rijke teksten voor OKAN’.
Diane De Keyzer is opgegroeid met de verhalen van haar grootmoeders. Nog voor ze kon lezen, ademde ze verhalen. Ze gaf Nederlandse les aan volwassenen, is journaliste en non-fictie-auteur. Voor Wablieft schreef ze eerder al de boeken ‘Kerstekind’ en ‘De oorlog van Fien’.
- Auteurslezing 2 (Astrid Sercu)
Astrid Sercu schreef twee verhalen voor het project ‘Rijke teksten voor OKAN’. Dat zijn ‘Ik ben een held’ en ‘Een rol in een film’. Astrid schreef haar verhalen voor het meest eenvoudige leesniveau binnen dit project. Ze Leesplezier anno 2023: hoe wakker je de lees- en schrijfkriebels aan bij de jeugd van tegenwoordig?
- Auteurslezing 4 (Marc Terreur)
Marc Terreur schreef voor ‘Rijke teksten voor OKAN’ het verhaal ‘De laatste Avocardo’ (neen, dat is geen tikfout), waarin een jong doof meisje diep in het oerwoud contact legt met een onbekende plantensoort. Tegelijk strijdt ze samen met haar vader tegen de Clan, een organisatie die het oerwoud vernielt uit winstbejag. In heel eenvoudige woorden vertelt Marc een sprookjesachtig en hoopvol verhaal over zielen en veerkracht. En over woorden die soms te kort schieten. Een uitspraak van Marga: “Ja, vreemd. Ik ben helemaal doof. Maar misschien ben ik wel de enige die luistert.”
Marc Terreur noemt zichzelf een ondermeerpersoon. Zo is hij auteur van kinderverhalen, maar ook dichter en liedjesschrijver. In zijn sessie LUISTER ALS IK NIETS ZEG! wisselt hij voorlezen af met beschouwing. Auteur en deelnemers verkennen de thema’s van het verhaal, feitelijke gebeurtenissen en de occasionele filosofische kwestie. Samen bekijken ze de maatschappelijke of persoonlijke relevantie van de tekst en ontdekken ze de pedagogische mogelijkheden.
